Զեկույց Ադրբեջանի կողմից Արցախի (Լեռնային Ղարաբաղի) շրջափակման հետևանքով մարդու անհատական և հավաքական իրավունքների խախտումների մասին(100 օ

Թողարկման ամսաթիվ 21.03.2023

Ներբեռնել ամբողջական փաստաթուղթը

2022 թվականի դեկտեմբերի 12-ին՝ ժամը 10:30-ի սահմաններում, քաղաքացիական հագուստով մի խումբ ադրբեջանցիներ, ներկայանալով իբր «բնապահպան- ակտիվիստներ», փակել են Գորիս-Ստեփանակերտ մայրուղին, որը, Եռակողմ հայտարարության համաձայն, անցնում է Լաչինի միջանցքով՝ կապելով Արցախը (Լեռնային Ղարաբաղ) Հայաստանի և արտաքին աշխարհի հետ։ Հարկ է նշել, որ բնապահպան ներկայացող անձինք բազմաթիվ ապացուցված փաստերով սերտորեն փոխկապակցված են ադրբեջանական իշխանությունների հետ կամ էլ հանդիսանում են ադրբեջանական հատուկ ծառայությունների գործող կամ նախկին աշխատակիցներ։

Õ‡Õ¡Ö€Õ¸Ö‚Õ¶Õ¡Õ¯Õ¾Õ¸Õ² Õ·Ö€Õ»Õ¡ÖƒÕ¡Õ¯Õ¸Ö‚Õ´Õ¨, Õ¸Ö€Õ« Õ°Õ¥Õ¿Ö‡Õ¡Õ¶Ö„Õ¸Õ¾ 100 Ö…Ö€ Õ·Õ¡Ö€Õ¸Ö‚Õ¶Õ¡Õ¯ Ö†Õ«Õ¦Õ«Õ¯Õ¡ÕºÕ¥Õ½ Õ­Õ¸Õ¹Õ¨Õ¶Õ¤Õ¸Õ¿Õ¾Õ¸Ö‚Õ´ Õ§ Արցախի Õ´Õ«Õ¡Õ¯ Õ¯ÕµÕ¡Õ¶Ö„Õ« Õ³Õ¡Õ¶Õ¡ÕºÕ¡Ö€Õ°Õ« Õ£Õ¸Ö€Õ®Õ¸Ö‚Õ¶Õ¥Õ¸Ö‚Õ©ÕµÕ¸Ö‚Õ¶Õ¨,  Արցախի 120 000 Õ¢Õ¶Õ¡Õ¯Õ¹Õ¸Ö‚Õ©ÕµÕ¡Õ¶Õ¨, Õ¶Õ¥Ö€Õ¡Õ¼ÕµÕ¡Õ¬ 30 000 Õ¥Ö€Õ¥Õ­Õ¡Õ¶Õ¥Ö€Õ«Õ¶, Õ©Õ¸Õ²Õ¥Õ¬ Õ§ Õ¬Õ«Õ¡Õ¯Õ¡Õ¿Õ¡Ö€ մեկուսացման մեջ՝ հանգեցնելով Õ´Õ¡Ö€Õ¤Õ¸Ö‚ Õ¡Õ¶Õ°Õ¡Õ¿Õ¡Õ¯Õ¡Õ¶ Ö‡ Õ°Õ¡Õ¾Õ¡Ö„Õ¡Õ¯Õ¡Õ¶ Õ«Ö€Õ¡Õ¾Õ¸Ö‚Õ¶Ö„Õ¶Õ¥Ö€Õ« Õ¦Õ¡Õ¶Õ£Õ¾Õ¡Õ®Õ¡ÕµÕ«Õ¶ Õ­Õ¡Õ­Õ¿Õ¸Ö‚Õ´Õ¶Õ¥Ö€Õ«, Õ«Õ¶Õ¹ÕºÕ¥Õ½ Õ¶Õ¡Ö‡ Õ£Õ¸ÕµÕ¡Õ¢Õ¡Õ¶Õ¡Õ¯Õ¡Õ¶ Ö‡ Õ¡Õ¶Õ¾Õ¿Õ¡Õ¶Õ£Õ¸Ö‚Õ©ÕµÕ¡Õ¶ Õ¢Õ¡Õ¦Õ´Õ¡Õ¯Õ¸Õ²Õ´ Õ½ÕºÕ¡Õ¼Õ¶Õ¡Õ¬Õ«Ö„Õ¶Õ¥Ö€Õ«Ö‰

Ամբողջական շրջափակմանը զուգահեռ Ադրբեջանը միտումնավոր խաթարում է Արցախի կենսական նշանակության ենթակառուցվածքների՝ գազամատակարարման, էլեկտրամատակարարման և կապի ու հաղորդակցության բնականոն աշխատանքը՝ նպատակ ունենալով էլ ավելի սրել առանց այն էլ ծանր մարդասիրական ճգնաժամը և մարդկային տառապանքներ պատճառել Արցախի բնակչությանը։

Ô±Õ¾Õ¥Õ¬Õ«Õ¶, 2020 Õ©Õ¾Õ¡Õ¯Õ¡Õ¶Õ« Õ¶Õ¸ÕµÕ¥Õ´Õ¢Õ¥Ö€Õ« 9-Õ«Õ¶ Õ€Õ¡ÕµÕ¡Õ½Õ¿Õ¡Õ¶Õ«, Ô±Õ¤Ö€Õ¢Õ¥Õ»Õ¡Õ¶Õ« Ö‡ Ռուսաստանի Ô´Õ¡Õ·Õ¶Õ¸Ö‚Õ©ÕµÕ¡Õ¶ Õ²Õ¥Õ¯Õ¡Õ¾Õ¡Ö€Õ¶Õ¥Ö€Õ« կողմից Õ½Õ¿Õ¸Ö€Õ¡Õ£Ö€Õ¾Õ¡Õ® Õ€Ö€Õ¡Õ¤Õ¡Õ¤Õ¡Ö€Õ« Õ°Õ¡Õ½Õ¿Õ¡Õ¿Õ´Õ¡Õ¶ Õ´Õ¡Õ½Õ«Õ¶ Õ¥Õ¼Õ¡Õ¯Õ¸Õ²Õ´ հայտարարությունից Õ°Õ¥Õ¿Õ¸ Õ¨Õ¶Õ¯Õ¡Õ® ÕªÕ¡Õ´Õ¡Õ¶Õ¡Õ¯Õ¡Õ°Õ¡Õ¿Õ¾Õ¡Õ®Õ¸Ö‚Õ´ Õ¡Õ¤Ö€Õ¢Õ¥Õ»Õ¡Õ¶Õ¡Õ¯Õ¡Õ¶ Õ¯Õ¸Õ²Õ´Õ¨ ÕºÕ¡Ö€Õ¢Õ¥Ö€Õ¡Õ¢Õ¡Ö€ Õ¯Õ¸ÕºÕ¿Õ¸Ö€Õ¥Õ¶ Õ­Õ¡Õ­Õ¿Õ¥Õ¬ Õ§ Õ°Õ¡ÕµÕ¿Õ¡Ö€Õ¡Ö€Õ¸Ö‚Õ©ÕµÕ¡Õ¶ դրույթները՝ Õ¤Õ«Õ´Õ¥Õ¬Õ¸Õ¾ Õ¼Õ¡Õ¦Õ´Õ¡Õ¯Õ¡Õ¶ էսկալացիաների, Õ­Õ¡Õ©Õ¡Ö€Õ¥Õ¬Õ¸Õ¾ Արցախում (Ô¼Õ¥Õ¼Õ¶Õ¡ÕµÕ«Õ¶ Õ‚Õ¡Ö€Õ¡Õ¢Õ¡Õ²Õ¸Ö‚Õ´) Õ­Õ¡Õ²Õ¡Õ² Õ¢Õ¶Õ¡Õ¯Õ¹Õ¸Ö‚Õ©ÕµÕ¡Õ¶ Õ¢Õ¶Õ¡Õ¯Õ¡Õ¶Õ¸Õ¶ Õ¯ÕµÕ¡Õ¶Ö„Õ¶ Õ¸Ö‚ Õ£Õ¸Ö€Õ®Õ¸Ö‚Õ¶Õ¥Õ¸Ö‚Õ©ÕµÕ¸Ö‚Õ¶Õ¨, Ö†Õ«Õ¦Õ«Õ¯Õ¡Õ¯Õ¡Õ¶ Ö‡ Õ°Õ¸Õ£Õ¥Õ¢Õ¡Õ¶Õ¡Õ¯Õ¡Õ¶ Õ°Õ¡Ö€Õ±Õ¡Õ¯Õ¸Ö‚Õ´Õ¶Õ¥Ö€ Ö‡ Õ¢Õ¼Õ¶Õ¸Ö‚Õ©ÕµÕ¸Ö‚Õ¶ Õ¯Õ«Ö€Õ¡Õ¼Õ¥Õ¬Õ¸Õ¾ քաղաքացիական Õ¢Õ¶Õ¡Õ¯Õ¹Õ¸Ö‚Õ©ÕµÕ¡Õ¶ Õ¶Õ¯Õ¡Õ¿Õ´Õ¡Õ´Õ¢Ö‰

Ադրբեջանի կողմից շարունակվող շրջափակումը, կենսական ենթակառուցվածքների խափանումները, ինչպես նաև պարբերաբար և հետևողականորեն իրականացվող զինված հարձակումները նպատակ են հետապնդում ֆիզիկական և հոգեբանական ահաբեկմամբ, կյանքի համար անտանելի պայմանների ստեղծմամբ էթնիկ զտման ենթարկելու Արցախը և ոչնչացնելու Արցախի բնիկ հայկական բնակչությանը։

Սույն զեկույցը համապարփակ կերպով ներկայացնում է Ադրբեջանի կողմից Արցախի շրջափակման հետևանքով մարդու անհատական և հավաքական իրավունքների խախտումները, որոնք արձանագրվել են շրջափակման 100 օրվա ընթացքում՝ մինչև 2023թ. մարտի 21-ը։ Զեկույցը պատրաստվել է Արցախի Հանրապետության մարդու իրավունքների պաշտպանի աշխատակազմի կողմից պետական մարմիններին ուղղված հարցումների, իրականացված ուսումնասիրություններից ու հարցազրույցներից և բաց աղբյուրներից ստացված տեղեկատվության հիման վրա։

Յուրաքանչյուր իրավունքի առնչվող բաժնում ներկայացված են որոշակի լուսանկարներ և մարդկային պատմություններ, որոնք արտացոլում են իրականությունը: Հաշվի առնելով անձնական տվյալների պաշտպանության անհրաժեշտությունը՝ բոլոր լուսանկարները կա՛մ բաց աղբյուրներից են, կա՛մ կիրառվել են դրանցում երևացող անձանց և հեղինակների համաձայնությամբ, իսկ մարդկային պատմություններում ներկայացվող անձանց անունները փոխված են:

 

Ներբեռնել ամբողջական փաստաթուղթը